Lezen in twee talen met Lappa Books
Als uitgeverij van tweetalige prentenboeken publiceert Lappa Books prentenboeken in een combinatie van Nederlands én een tweede taal, zoals Arabisch, Turks, Pools en binnenkort ook Surinaams. Mirjam Touwslager, grondlegger van Lappa Books, benadrukt het belang van de thuistaal.
“Inmiddels hebben wij boeken in 25 verschillende talen, gecombineerd met het Nederlands. Dit stelt mensen in staat om in hun eigen taal voor te lezen en tegelijkertijd te oefenen met de Nederlandse taal,” zegt Mirjam. “Jaarlijks komen er zo’n 5 titels en talen bij, allemaal met een eigen onderwerp. Bijvoorbeeld Lappa bij de dokter, Lappa is verdrietig en Lappa kleurt de stad, inmiddels in 14 thuistalen plus Nederlands verkrijgbaar. Zo is er altijd een boek waar kinderen zich mee kunnen identificeren of die hen kennis laten maken met gebeurtenissen en emoties.”
Gelijkwaardigheid in verschillende talen is voor Lappa Books heel belangrijk. “Ieder Lappa boek is woordelijk vertaald in de twee talen. Zo zorgen we ervoor dat beide talen op gelijk niveau staan. Het helpt ook dat de boeken goed geïllustreerd zijn. Daardoor kun je ze gemakkelijk lezen, ook als je geen Nederlands spreekt of de platen op een andere manier wil bespreken,” zegt Mirjam.
Taalontwikkeling begint met luisteren
Voorlezen is méér dan een gezellig moment. Het is de basis voor taalbegrip en woordenschat. “Kinderen vinden het vaak heel interessant om te horen hoe de thuistaal van een ander klinkt. Dat is heel waardevol, want door kinderen kennis te laten maken met verschillende talen en naar elkaar te laten luisteren, krijgen ze meer begrip voor elkaars taal en cultuur. Bovendien pakken kinderen zowel het Nederlands als andere talen sneller op naarmate zij bepaalde woorden vaker horen. Het blijft beter hangen.”
Ook het Klokhuis heeft een aflevering over taalontwikkeling in meertalige huishoudens opgenomen. Hieruit blijkt hoe waardevol het is als kinderen van jongs af aan twee talen tegelijkertijd spreken. Het brein wordt op een andere manier aangesproken, waardoor een beter en breder taalbegrip ontstaat. Je raakt gewend aan andere klanken, waar je ook weer iets aan hebt als je er nog een extra taal bij wil leren.
In het stimuleren van taalontwikkeling en leesplezier werkt Lappa Books ook samen met een andere Heel Den Haag Leest Partner, namelijk De VoorleesExpress. De vrijwilligers lezen voor in het Nederlands en laten de boeken achter, zodat ouders, broertjes en zusjes in hun eigen taal kunnen voorlezen. Zo krijgt taal een plek in het dagelijks leven, en wordt voorkomen dat er drempels ontstaan.
“Het is heel belangrijk dat je voorleest in de taal die je goed beheerst,” zegt Mirjam. “Als je Nederlands nog niet zo goed is, maar je beheerst wel het Pools of Oekraïens, lees dan in de taal voor die jij het beste spreekt. Iemand anders kan dan in het Nederlands voorlezen. Andersom is dat natuurlijk hetzelfde. Zo leren kinderen direct de juiste klanken aan.”
Voorlezen is ook praten over een boek
De kracht van Lappa Books zit in de onderwerpen. Elk boek nodigt uit tot een gesprek. Over emoties, speciale gebeurtenissen of plekken. Zoals in Lappa is verdrietig of Lappa kleurt de stad. De verhalen bieden een veilige opstap om over deze onderwerpen in gesprek te gaan en de ‘vriendjesvragen’ die op elke bladzijde staan helpen je daarbij.
“Gesprekken zijn heel belangrijk voor de taalontwikkeling van een kind,” zegt Mirjam. “Het helpt om het verhaal en de woorden in te laten dalen bij de kinderen en om ze betekenis te geven. Je kunt bijvoorbeeld vragen of een kind zich, net als Lappa, ook wel eens verdrietig heeft gevoeld en waarom dan. Of vragen welke kleuren de stad had in het land van herkomst. Zo kom je vaak van alles te weten over de kinderen, hun achtergrond en hun belevingswereld. Bovendien is het aan de hand van een boek vaak veel makkelijker om in gesprek te gaan dan wanneer je directe vragen stelt. Het is een goed opstapje.”
Verschillende leeftijden en niveaus samenbrengen
“Zelf vind ik het ook altijd heel leuk als de oudere kinderen gaan voorlezen. Zo werk je aan leesplezier op verschillende vlakken. De kinderen raken zelfverzekerder in het voorlezen, krijgen de kans om ook hun thuistaal te laten horen en voor de jonge kinderen is het heel leuk dat ze niet door een leerkracht of pedagogisch medewerker worden voorgelezen, maar door een ouder kind waar ze tegenop kunnen kijken,” vertelt Mirjam. “Lappa Books is geschikt voor verschillende leeftijden. Voor de jongsten (0-3 jaar) zijn er tweetalige peuterboekjes, voor 3-6 jaar Lappa Kids prentenboeken en vanaf groep 3 hebben we stripachtige AVI-boekjes.”
Een blik op de toekomst: verteltafels en kijkdozen
Onlangs introduceerde Lappa Books de eerste verteltafel op basis van een Lappa boek. Met losse figuren en materialen krijg je via de verteltafel de kans om het verhaal echt tot leven te brengen. “Denk aan Lappa bij de dokter, waar kinderen spelenderwijs de taal oefenen met een dokterskoffertje erbij. Wat zie je? Wat gebeurt er? Door verhalen letterlijk tastbaar te maken, komen kinderen sneller tot praten en begrijpen,” zegt Mirjam.
Op de NOT-beurs is er al een prototype van de nieuwe verteltafel gepresenteerd. Deze is verder door ontwikkelt en nu in de webshop beschikbaar. Naast de mogelijkheden op de verteltafel kun je er ook een kijkdoos mee maken. Zo wordt lezen nóg meer beleven.
Daarnaast heeft Lappa Books de afgelopen tijd hard gewerkt aan de realisatie van een webshop waar je tweetalige kinderboeken van verschillende uitgeverijen kunt kopen. Ook worden er taalpakketten, gratis kleurplaten en lesbrieven ontwikkelt en zal natuurbeleving in verschillende talen verschijnen.
We zijn blij dat ook Lappa Books is aangesloten bij Heel Den Haag Leest! Samen maken we lezen toegankelijk. In elke taal. Voor elk kind. Ben je nieuwsgierig geworden? Neem dan snel een kijkje op de website: https://lappabooks.nl of kom langs tijdens de inspiratiesessie op 17 september om de boeken en verteltafel zelf te bekijken!